6 porad jak wybrać fotografa na ślub

Jednym z istotniejszych punktów podczas organizacji ślubu jest znalezienie fotografa, który upamiętni ten dzień na zdjęciach. Jeśli już rozpoczęliście poszukiwania, to pewnie widzieliście już wiele: od skrajnej tandety, po przesadny artyzm. Dla każdego coś miłego (chociaż czasem oczy bolą). Niektóre portfolia przyciągają na dłużej, a inne zamykacie w panice wiedząc, że pewnych rzeczy się nie odzobaczy. Na szczęście w tym gąszczu kryją się też świetni artyści. Każdy z nich ma swój własny styl pracy, a co za tym idzie prezentuje inną estetykę zdjęć.

Poniższy poradnik stworzyłem w oparciu o swoje kilkunastoletnie doświadczenie w branży ślubnej jako fotograf i mam nadzieję, że pomoże odpowiedzieć na pytanie „jak wybrać fotografa na ślub?”. Zdaję sobie sprawę, że większość Narzeczonych nie zna realiów tej branży i poszukiwania mogą przypominać błądzenie we mgle. Uzbrojeni w wiedzę z pewnością dokonacie świadomego i dobrego wyboru.

Oto 6 porad jak wybrać fotografa na ślub

Portfolio

Zaczniemy od tematu oczywistego, czyli portfolio.

Musicie sami sobie zadać pytanie: „jaki styl fotografii nas interesuje?”

Czy chcecie uwiecznić dzień ślubu w formie surowego reportażu, w którym fotograf nie ingeruje w wydarzenia? A może wolicie kiedy przejmuje on większą inicjatywę i kieruje Wami oraz otoczeniem zgodnie ze swoją wizją?

Nie ma fotografów, którzy potrafiliby na zawołanie zmienić swój styl pracy. Każdy z nich ma własne sposoby na tworzenie zdjęć i oglądając jego portfolio musicie czuć, że na takich właśnie fotografiach chcielibyście się znaleźć. Nie kierujcie się ślepo poleceniami od znajomych. Każdy ma swój gust i własne oczekiwania względem zdjęć. Kierujcie się swoim wyczuciem stylu!

Zwracajcie największą uwagę nie na przedmioty, a na ludzi na zdjęciach. Wielu fotografów lubi promować się relacjami z wystawnych i efektownych ślubów z masą pięknych dekoracji. Ważniejsza jest umiejętność chwytania emocji oraz różnorodność ujęć. Przedmioty powinny być tylko uzupełnieniem. Upewnijcie się, że fotograf nie ma w zwyczaju sztucznego nabijania liczby zdjęć, oddając kilka identycznych klatek, które nie wnoszą nic do historii. Taki materiał potrafi być nużący podczas oglądania.

Starajcie się też nie szufladkować fotografa oceniając go przez pryzmat miejsc, w których fotografował. To, że ktoś ma reportaże ze stodoły nie oznacza, że nie będzie umiał robić zdjęć w pałacu, czy restauracji.

Ważne jest, żeby poznać dorobek twórczy fotografa i dzięki temu uniknąć rozczarowania.

W tym celu nie bójcie się prosić o więcej niż materiał dostępny na stronie czy w social mediach. Pełny reportaż z dnia ślubu innej Pary powinien dać Wam obraz tego, czego możecie oczekiwać po swoich zdjęciach. Jest masa osób, które potrafią kilkunastoma pięknymi zdjęciami zbudować portfolio, ale oglądając całą relację wychodzą na jaw niedociągnięcia. Nie chcecie wiedzieć, jak wielu jest fotografów, którzy stworzyli portfolio podczas warsztatów u swoich mentorów. Promują się właśnie takimi pracami, podczas gdy pozostawieni sami sobie kompletnie nie wiedzą co robić. Dowodem na to jest masa pytań o totalne podstawy fotografii przewijająca się przez grupy fotograficzne, które (co przeraża!) zadają osoby już zarabiające na robieniu zdjęć.

Fotografia ślubna to dziedzina, w której fotograf musi podejmować decyzje odruchowo. Cały czas zmieniają się warunki, dzieją się różne ciekawe sytuacje. Nie chcecie, żeby osoba uwieczniająca Wasz ślub co chwilę zerkała w aparat szukając odpowiednich do danych warunków ustawień.

Przy okazji ślubu często wykonuje się też sesje.

Jednak nie każdy fotograf dobrze odnajduje się w tym temacie. Jest wielu świetnych reportarzystów, którzy na myśl o zrobieniu sesji dostają drgawek. Nie wiedzą jak pokierować Parą, nie umieją przejąć inicjatywy. Są też osoby, które wykonują przepiękne sesje, ale ich relacje z dnia ślubu bywają… przeciętne. Jest relatywnie niewielu fotografów, którzy oba te tematy potrafią udźwignąć na równym poziomie. Jeśli więc zależy Wam i na sesji i na reportażu, to koniecznie zwróćcie uwagę, czy jedno nie odstaje poziomem od drugiego.

Spójność obróbki zarówno w pojedynczym materiale jak i w całym portfolio.

Oczywiście wielu fotografów z biegiem lat doskonali i zmienia sposób obróbki zdjęć, ale jeśli każdy materiał w portfolio jest obrobiony w innym stylu, to ciężko wywnioskować jakich zdjęć możecie oczekiwać. Pamiętajcie też, że fotografie wykonane w pełnym słońcu zawsze będą różniły się od takich zrobionych w szary i deszczowy dzień. Żadna obróbka komputerowa tego nie zmieni. Fotograf regularnie staje przed zadaniem pracy w trudnych warunkach oświetleniowych (nie chodzi tu tylko o ciemność) i poza poradzeniem sobie z tym problemem w momencie fotografowania, powinien też umieć zapanować nad kolorem na każdym ze zdjęć podczas pracy przy komputerze.

Z pewnością warto zobaczyć zdjęcia w formie drukowanej.

Dobrej jakości wydruk potrafi obnażyć niedostatki techniczne. Przy okazji poza oceną samych zdjęć możecie ocenić jakość proponowanych albumów, czy wydruków.

Niech zaiskrzy!

W dniu ślubu fotograf będzie towarzyszył Wam przez większość czasu. Z tego właśnie powodu musicie(!) swobodnie czuć się w jego towarzystwie. Samo piękne portfolio nie powinno przesłonić tej kwestii. Kiedy już poszukiwania zawężą grono potencjalnych kandydatów do kilku osób, koniecznie spotkajcie się z wybranymi na żywo (rozmowa przez Skype też może być).

Zobaczcie, czy nadajecie na podobnych falach. Uwierzcie na słowo, że osoba, z którą zbudujecie koleżeńską relację, zrobi dla Was znacznie lepsze zdjęcia. Ta kwestia jest tak samo ważna w dniu ślubu jak i na sesji. Ciężko Wam będzie wyluzować się i otworzyć przed osobą, której nie znacie, lub (nie polecam) nie lubicie!

Jeżeli jesteście szaleni i roześmiani, to raczej nie zatrudniajcie wycofanego introwertyka. Jeśli natomiast jesteście osobami skromnymi i cichymi, to fotograf zbyt przebojowy może Was przytłoczyć i wprowadzić w zakłopotanie. Dobrym sposobem na poznanie się jest sesja narzeczeńska. Taka sesja to korzyść dla obu stron. Wy poznajecie fotografa i jego technikę pracy, a on poznaje Was, dzięki czemu w dniu ślubu będziecie się czuli znacznie swobodniej.

Cena

Każdy fotograf powie Wam to samo: „zdjęcia ze ślubu to inwestycja na całe życie i nie warto na nich oszczędzać”. Nie sposób się z tym nie zgodzić (chyba, że po prostu nie lubicie wracać do zdjęć, wtedy… to wszystko jedno 🙂 ). Nie ma nic gorszego niż wspominanie tego dnia przez pryzmat rozczarowania związanego z fotografem i jego pracą.

Każda Para ma określony budżet na organizację całego ślubu i wiadomą sprawą jest, że pewnych możliwości finansowych się nie przeskoczy. Niestety dość często spotykam się z sytuacją, w której w budżecie znajdują się pozycje o relatywnie niewielkiej wartości sentymentalnej, a za to dużej wartości finansowej. Wynajęcie fotobudki, fontann czekoladowych, organizacja pokazu fajerwerków czy auta za grube pieniądze, w którym realnie spędzicie niewiele czasu, potrafią pożreć znaczną część budżetu.

Zadajcie sobie pytanie, czy warto w to wszystko inwestować, bo na każdym kroku będziecie kuszeni różnymi atrakcjami. Może lepiej z czegoś zrezygnować i powiększyć budżet na zdjęcia, które zostaną z Wami na całe życie?

Ile kosztują zdjęcia ślubne?

To zagadnienie jest dość skomplikowane i nie ma na nie jednoznacznej odpowiedzi. Dobrym porównaniem jest branża motoryzacyjna. Można kupić starego poloneza i luksusowego mercedesa. Oba te pojazdy służą do tego samego. Różnica (poza ceną) tkwi w doświadczeniu, jakości, niezawodności i obsłudze klienta. Oczywiście między jednym a drugim wariantem jest wielka przepaść, którą zapełniają inne marki. Wyżej od mercedesa też możemy pójść, ale nie czepiajmy się detali 😉

Znam ten rynek od podszewki i najlepiej będzie podzielić go na kilka kategorii cenowych. Mogą one nieco różnić się od siebie w różnych regionach kraju. Zdarzają się też pojedyncze wyjątki od tych reguł (np. osoby z niesamowitym talentem, ale dopiero rozpoczynające pracę, lub fotografowie od dawna się nie rozwijający, ale z wypracowaną silną marką). Inne ceny mają też duety fotograficzne.

Przedziały cenowe

do 1000zł – fotografowie dopiero szukający pierwszych zleceń lub po prostu osoby nie mające do zaoferowania nic szczególnie interesującego. Nie ma co oczekiwać tutaj wysokiej jakości i niezawodności. Mogą to być pieniądze wyrzucone w błoto.

1000-2000zł – relatywnie duża grupa fotografów oferujących bardzo klasyczne (żeby nie powiedzieć przeciętne) zdjęcia.

2000-3000zł – fotografowie z jakimś doświadczeniem. Można wyłuskać wśród nich osoby tworzące przyzwoitej jakości prace.

3000-4000zł – to już grupa fotografów z istotnym doświadczeniem. Zapewne inwestująca w siebie i osprzęt. Można oczekiwać całkiem wysokiego poziomu zdjęć, ale nie muszą wyróżniać się niczym szczególnym.

4000-5500zł – powoli wchodzimy w półkę premium, chociaż prawdziwe premium zaczyna się nieco wyżej. Tutaj natomiast fotograf musi prezentować wysoki poziom i doświadczenie, a do tego dbałość o detale, jak albumy, podejście do klienta itp.

5500zł i wyżej – tutaj mówimy już o prawdziwej usłudze premium dopieszczonej w każdym aspekcie. Są to fotografowie z wieloletnim stażem, inwestujący w siebie i w swoją działalność. Takie zdjęcia wyróżniają się na tle innych. Fotografowie z tej grupy bardzo często pracują też dla klientów spoza Polski. Zajmują znaczące miejsca w rankingach (tych lokalnych i międzynarodowych). Często są pionierami branży przecierającymi nowe szlaki.

Na co składa się cena?

Skąd aż tak duże rozbieżności? Powodów jest cała masa i pozwolę sobie w dużym skrócie wymienić te najistotniejsze wpływające na koszt usługi:

marka – na renomę pracuje się latami. Doświadczenie to umiejętność radzenia sobie w każdej sytuacji, liczba wykonanych ślubów, a także obsługa klienta i niezawodność pod każdym względem.
sprzęt fotograficzny – to największy wydatek dla fotografa. Na podstawowy aparat można wydać 4-5 tys zł. Natomiast oczekując wysokiej jakości ta kwota potrafi spokojnie dobić do 40-50 tys zł. Dobry fotograf regularnie inwestuje w sprzęt. Każdy fotograf ślubny musi(!!!) posiadać sprzęt zapasowy, czyli drugi aparat z obiektywem. Większość fotografów z wyższej półki pracuje jednocześnie na 2 aparatach posiadając ponadto w torbie sprzęt zapasowy.
sprzęt komputerowy – poza komputerem, który przy pracy fotograficznej powinien być odpowiednio wydajny, konieczne jest zadbanie o zabezpieczenie danych. Dyski do magazynowania i backupu są koniecznością. Do tego monitor, który oferuje poprawne oddanie barw.
samochód – to bardzo istotny element pracy fotografa. W końcu w jakiś sposób musi do Was dotrzeć, a nie chcecie żeby podróżował pojazdem, który może w każdej chwili odmówić posłuszeństwa.
jakość dodatków – mam na myśli głównie wydruki. Porządny album czy fotoksiążka są kosztowne, ale gwarantują adekwatną jakość. Tanie wydruki potrafią niszczeć z biegiem lat, a albumy po wielokrotnym obejrzeniu zaczną się rozpadać.
inwestowanie w siebie – branża fotografii ślubnej stale się rozwija. Na rynku jest dostępnych wiele warsztatów i konferencji (często zagranicznych), które potrafią być bardzo kosztowne. Ambitni fotografowie rozwijają w ten sposób swoje umiejętności.
legalność – czy fotograf prowadzi działalność gospodarczą, a co za tym idzie płaci podatki i ZUS. Do tego dochodzi legalne oprogramowanie.

Zawartość pakietu

Było już o cenie, więc czas na poruszenie kwestii, co w tej cenie się zawiera, bo i tutaj różnice są istotne. Może zdarzyć się, że decydując się na tańszego fotografa z niższej półki finalnie i tak zapłacicie tyle, ile za fotografa premium. Dlaczego?

Tu znów możemy rozróżnić podział:

Fotografowie nie limitujący liczby dostarczanych zdjęć – takie pakiety najczęściej określają dolną gwarantowaną granicę, a każde zdjęcie ponad tę liczbę jest przekazywane Parze i nie ma mowy o konieczności dopłaty z tego tytułu. Uwaga na fotografów, którzy obrabiają tylko część zdjęć, a pozostałe przekazują bez najmniejszych korekt. Żaden liczący się i ambitny fotograf nie odda swoich zdjęć bez odpowiedniej postprodukcji. Aparaty fotograficzne tworzą zdjęcia dość surowe i zawsze wymagają one mniejszej lub większej korekty jasności, kontrastu, balansu bieli i kolorystyki. Inaczej można je nazwać półproduktem. Warto dopytać o to podczas rozmowy, ponieważ te dodatkowe zdjęcia mogą być tylko bezwartościowym wypełniaczem. Jeśli natomiast wszystkie dostarczane zdjęcia są poddane postprodukcji, to materiał powinien być znacznie bardziej wartościowy. Bywa, że fotograf gwarantujący np. 300 zdjęć w pakiecie finalnie przekaże Wam ich 500 lub 600, a nawet więcej.
Druga grupa, to fotografowie oferujący cenę za sztywną liczbę zdjęć, natomiast za każde zdjęcie ponadto konieczna jest dopłata. Ciężko tak naprawdę przewidzieć nie widząc już gotowego materiału, czy ta opcja jest warta rozważenia. Z uwagi na to nie da się oszacować finalnego kosztu usługi. Niektórzy oczywiście mogą preferować takie rozwiązanie, ponieważ koszt będzie adekwatny do liczby otrzymanych zdjęć. Musicie jednak dobrze to przemyśleć.

Oddawanie surowych zdjęć

Prawie wszyscy fotografowie alergicznie reagują na pytania od Par o możliwość otrzymania zdjęć w formie surowej (pliki RAW do samodzielnej obróbki). Temat jest złożony i w dużej mierze sprowadza się do tego, że fotograf podpisuje się pod swoją pracą i nie chce, aby osoby trzecie wpływały na finalny wygląd zdjęć. Bywa, że takie zabawy działają na niekorzyść wizerunku twórcy. Prawo autorskie gwarantuje fotografowi wyłączną kontrolę nad jego dziełem (chyba, że zawrze się odpowiednią umowę) i nic dziwnego, że ten nie chce, aby ktoś inny „grzebał” przy jego pracach.

I ostatnia kwestia: w ciągu dnia ślubu powstają tysiące zdjęć. Duża część to zdjęcia nieudane i to nie z racji błędu fotografa, a z powodu dynamiki wydarzenia. Często konieczne jest zrobienie całej serii zdjęć, żeby mieć gwarancję, że na którymś z nich uchwyciliśmy dany moment idealnie. Te wszystkie odrzuty nie mają realnej wartości dla Pary i fotografowie nie chcą ich pokazywać, bo mogłyby zaburzyć odbiór całego materiału.

Dodatkowy fotograf

Fotografowie pracują w pojedynkę lub w duetach. Czasami drugi fotograf jest opcjonalny i wymaga dodatkowej opłaty. Z mojego doświadczenia wynika, że nie zawsze niezbędny jest duet i czasem można spokojnie odpuścić to rozwiązanie, ale istnieje też wiele zalet związanych z pracą we dwoje. Z pewnością znacząco zwiększy to różnorodność materiału. Pracując w pojedynkę fotograf musi skupić się na najważniejszych momentach i nie zawsze ma możliwość wyłapania wszystkich ciekawych sytuacji dziejących się za jego plecami. Pomocnik może w tym czasie bez obaw skupiać się na niuansach, reakcjach gości itp. Warto też wspomnieć o możliwości rozdzielenia się i pracy w dwóch lokalizacjach jednocześnie (np. podczas przygotowań). Finalna liczba zdjęć także powinna być istotnie większa niż w przypadku pracy jednego fotografa.

Wydruki

Wspominałem już o tym, ale warto raz jeszcze poruszyć temat. Jeżeli fotograf oferuje wysokiej jakości albumy, odbitki, zdjęcia na nośnikach, galerie internetowe itp. to z pewnością cena jego usługi będzie adekwatna do wspomnianych produktów. Nie oczekujcie, że w pakiecie za 2000zł, otrzymacie 3 albumy wysokiej jakości. Nawet jeden album będzie ciężko 🙂 Wysokiej jakości dodatki są tworzone ręcznie przez manufaktury i nie da się ich porównać do importowanych produktów z masowej produkcji.

Galeria internetowa

Wielu fotografów oferuje swoim Parom dostęp do galerii internetowej. To bardzo wygodne rozwiązanie jeśli chcecie bezproblemowo podzielić się zdjęciami z bliskimi. Wiele takich galerii oferuje zaawansowane funkcje, jak np. tworzenie list ulubionych zdjęć, ukrywanie niechcianych fotografii, zamawianie wydruków itp. Poza tym są estetyczną formą prezentacji prac.

Koszty podróży

Szukając fotografa na ślub nie zawsze kierujemy się ofertami lokalnymi. Bywa, że wymarzone zdjęcia tworzy ktoś z drugiego końca Polski. Większość fotografów bez problemu dojeżdża do każdego zakątka kraju. Koszt takiej podróży czasami jest już ujęty w cenę pakietu, ale bardzo często konieczne będzie pokrycie wydatków związanych z dotarciem na miejsce i noclegiem. Jeśli lokalizacja jest bardzo odległa, to większość fotografów przyjeżdża dzień wcześniej minimalizując ryzyko opóźnienia związane z nieprzewidzianymi sytuacjami w podróży i chcąc rozpocząć pracę w pełni sił.

Najczęściej także po weselu zostają na kolejną noc, więc niezbędne będą dwa noclegi. Niektórzy wolą zorganizować sobie wszystko samodzielnie, a inni zdają się na Parę w tej kwestii. Koniecznie to doprecyzujcie.

Podpiszcie umowę

To warunek konieczny podjęcia współpracy. Na umowie powinno zależeć zarówno Wam jak i fotografowi. Powinna ona jasno określać zakres pracy, wynagrodzenie, warunki odstąpienia od umowy. Oto moim zdaniem najistotniejsze kwestie jakie powinna poruszać umowa:

Co w sytuacji, w której fotograf nie może się stawić na zlecenie w przypadku wystąpienia zdarzeń losowych.
Zagwarantowanie posiadania zapasowego sprzętu.
Zagwarantowanie odpowiedniego zabezpieczenia plików ze zdjęciami.
Dokładne określenie ceny usługi oraz tego co wchodzi w jej skład.
Informacja o terminach płatności.
Co w sytuacji niewywiązania się z umowy przez jedną ze stron.
Kwestia wyrażenia zgody na użytkowanie zdjęć w portfolio fotografa.

To oczywiście tylko część zagadnień i w umowach często natkniemy się na bardziej rozbudowane zapisy. Nie bójmy się ich. Im precyzyjniej nakreślone warunki współpracy tym lepiej. Pamiętajmy, że powinna być sporządzona językiem zrozumiałym i traktująca obie strony po równi. Koniecznie przeczytajcie całość i zapytajcie o niejasne punkty.

Elastyczność!

Na koniec kwestia, która bywa często pomijana, czyli elastyczność. Każdy fotograf ma wypracowany styl pracy, na którym polega. Dotyczy on wszystkich aspektów zaczynając od kontaktu z Parą, przez pracę w dniu ślubu, na sesji i późniejszą pracę nad materiałem. Jeżeli oczekujecie nieszablonowego podejścia, to nie wahajcie się przegadać tego z fotografem.

Każda Para jest inna i powinien on umieć dostosować się do tej zmienności. Nie możecie jednak oczekiwać, że wybrany fotograf radykalnie zmieni wszystko i stanie się kimś, kim nie jest. Wszystko powinno opierać się na wzajemnym zrozumieniu i odpowiedniej argumentacji potrzeb. Jeżeli fotograf nie chce się na coś zgodzić, to najczęściej ma ku temu powód.

Na zakończenie

Dzień ślubu to wspaniałe przeżycie, wypełnione emocjami i sytuacjami wartymi uchwycenia, których nie da się odtworzyć. To inwestycja na całe życie i warto poświęcić więcej czasu na podjęcie decyzji o wyborze osoby, która wszystko udokumentuje w wymarzonym przez Was stylu. Życzę Wam pełnego zadowolenia z dokonanego wyboru mając przy tym nadzieję, że pomogłem odpowiedzieć na pytanie jak wybrać fotografa na ślub.

Marcin Kontraktewicz
www.thesnapshots.pl
info@thesnapshots.pl